AgriClimate in actie: oplossingen door en voor landbouwers

Onlangs kwam onze groep melkveehouders voor het eerst samen in het kader van het AgriClimate-project. Het doel? Elkaar leren kennen, het project verkennen en vooral kennis delen over grenzen heen.

Het AgriClimate-project brengt boeren samen in uitwisselingsgroepen rond het thema klimaatverandering. Ook de voormalige grensoverschrijdende PROTECOW-groep maakt hier deel van uit, en de betrokken landbouwers zijn enthousiast om de samenwerking nieuw leven in te blazen. Voor deze bijeenkomst stond hittestress centraal: experts van Inagro en ILVO presenteerden hun onderzoeksresultaten, waarna de boeren samen nadachten over concrete, technische oplossingen — zowel voor de veestapel als voor gewassen. 

Resultaten ILVO en Inagro 

Hittestress treft de landbouw op meerdere fronten: niet alleen het vee ondervindt er last van, ook de gewassen en het voeder — van kuilvoer tot het rantsoen aan het voederhek — worden beïnvloed. ILVO en Inagro hebben hier uitgebreid onderzoek naar verricht en presenteerden hun bevindingen aan melkveehouders, die vervolgens met elkaar in gesprek gingen over mogelijke oplossingen. 

  • Teelten onder druk: Een goede voederkwaliteit begint bij een voldoende opbrengst van degelijke teelten. Maar hittestress maakt dat steeds uitdagender. Daarom gaat veel aandacht naar alternatieven voor raaigras, zoals rietzwenkgras en andere droogtetolerante soorten die dieper wortelen. Ook het inzetten van klaver biedt perspectief. 
  • Kuil en rantsoen: Het voeder zelf is extra gevoelig voor hitte, zowel bij bewaring in de kuil als aan het voederhek. Proeven met temperatuursensoren en densiteitsmetingen tonen het belang aan van een goed aangedrukte kuil, zodat er geen lucht binnendringt. Lucht versnelt namelijk processen die broei veroorzaken, wat de smakelijkheid en voederwaarde aantast. Broei is duidelijk zichtbaar met een infraroodcamera.
  • Om het voeder tijdens warme periodes toch aantrekkelijk te houden, zijn aanvullende maatregelen nodig. Zo werd het effect van broeiremmers onderzocht: bij een dosering van 2 liter per ton voeder werd het beste resultaat behaald. Ook de luchtvochtigheid speelt een rol — hoe vochtiger de lucht, hoe sneller broei optreedt.
  • Klimaat in de stal: Ook het stalklimaat is cruciaal. Sensoren in het praktijkonderzoek toonden aan dat nachtelijke afkoeling essentieel is, net als de inzet van ventilatoren. Bij extreme hitte kan bijkomende verneveling of soaking helpen om de temperatuur te drukken. 

Uitwisseling tussen landbouwers  

Wanneer landbouwers rechtstreeks worden bevraagd over technische hefbomen om klimaatverandering aan te pakken, blijkt hun inventiviteit bijzonder groot. De ideeën stroomden rijkelijk binnen en zijn gegroepeerd in twee hoofdcategorieën: 

  • Op het niveau van de boerderij: voorstellen rond de veestapel, het stalklimaat en voedergewassen. 
  • Op gewassenniveau: maatregelen voor voedergewassen én teelten met een economische waarde. 

De verzamelde voorstellen zijn overzichtelijk weergegeven in de onderstaande afbeelding:

Gepubliceerd op 31 juli 2025